Özellikle i̇slam mimarisinde önemli bir dekoratif öğe olarak kullanılan bir terimdir. mukarnas, çoğunlukla kubbelerin köşelerini veya köşe payandalarını süslemek için kullanılan, karmaşık ve üç boyutlu bir geometrik desen ve yapıdır. genellikle yuvarlak veya sivri kemerlerin altına yerleştirilir ve mimari yapıya estetik bir zenginlik katar.
mukarnas, üç boyutlu olarak düşünüldüğünde, aşağı doğru sarkan koniler gibi görünür. bu koniler, birbirine geçmiş gibi görünen karmaşık ve ince detaylarla kaplıdır. mukarnas, i̇slam sanatında özellikle orta doğu, i̇ran ve i̇spanya’da yoğun bir şekilde kullanılmıştır.
örnek projeler üzerinden mukarnas kullanımına örnekler verebilirim:
alhambra sarayı, i̇spanya: alhambra, i̇slam mimarisinin en önemli örneklerinden biridir. sarayın içindeki birçok oda ve salon, mukarnas süslemelerle bezenmiştir. özellikle nasrid sarayı’nda bu tür süslemeler yoğundur.
şah camii, i̇sfahan, i̇ran: bu cami, i̇slam sanatının ve mimarisinin önde gelen eserlerinden biridir. caminin kubbesinin içi, karmaşık mukarnas süslemeleri ile kaplıdır ve bu süslemeler oldukça detaylı ve göz alıcıdır.
selimiye camii, edirne, türkiye: mimar sinan’ın eseri olan selimiye camii, osmanlı dönemi mimarisinin en yüksek noktalarından birini temsil eder. caminin iç mekanındaki kubbe, mukarnas motifleriyle süslenmiştir.
mukarnas, i̇slam sanatının önemli bir parçasıdır ve mimari yapıların estetik değerini artırmak için kullanılan özel bir dekorasyon öğesidir. bu, karmaşık geometrik desenler ve ince işçilikle tanınır ve i̇slam dünyasının birçok farklı bölgesinde bulunan önemli yapıların süslemelerinde görülür.