Brütalizm, 20. yüzyılın ortalarında özellikle 1950’lerden 1970’lere kadar popüler olan bir mimari tarzdır. bu stil, betonun açıkça ifade edilmesi ve yapıların kaba ve endüstriyel bir estetiğe sahip olmasıyla tanınır. brütalizm adı, “béton brut” kelimesinden gelir, ki bu fransızca’da “ham beton” anlamına gelir.
i̇şte brütalizm’in ana özellikleri:
1. açık beton yüzeyler: brütalist binaların en belirgin özelliği, betonun açıkça görünür olmasıdır. duvarlar, sütunlar ve diğer yapı elemanları çıplak betonla kaplıdır.
2. kaba ve endüstriyel estetik: brütalist yapılar, genellikle kaba ve endüstriyel bir görünüme sahiptir. bu, malzemenin doğal dokusunun korunmasına dayanır.
3. fonksiyonelliğe odaklanma: brütalist mimari, işlevselliği ön planda tutar. yapılar genellikle iç mekanların rahatça kullanılabilir ve erişilebilir olmasına odaklanır.
4. büyük ölçekli ve görkemli: brütalist yapılar genellikle büyük ve etkileyici yapılar olarak tasarlanır. bu, kamu binaları, üniversite kampüsleri ve konut kompleksleri gibi çeşitli türlerde uygulanmıştır.
5. geometrik formlar: brütalist yapılar genellikle sert ve geometrik formlarla karakterizedir. bu, düzenli ve simetrik tasarımları içerir.
6. minimal süslemeler: brütalist binalar, genellikle minimal süslemelere sahiptir. i̇şlevselliği vurgularken karmaşıklıktan kaçınırlar.
önemli brütalist yapılar:
parlamento de brasília (brasília parlamentosu): brasília, brezilya’da bulunan bu parlamento binası, oscar niemeyer ve lúcio costa tarafından tasarlanmış ve brütalist tarzın önemli bir örneğidir.
robin hood gardens: londra’da bulunan bu konut kompleksi, alison ve peter smithson tarafından tasarlanmıştır ve brütalizm’in önemli bir örneğidir.
park hill estate: sheffield, i̇ngiltere’de bulunan bu konut kompleksi, jack lynn ve ivor smith tarafından tasarlanmış ve brütalist tarzın önde gelen bir örneğidir.
brütalizm, kontroverisyal bir tarz olmuş ve eleştirilere maruz kalmıştır. ancak bu tarz, mimari tarihinde önemli bir dönemi ve tasarım anlayışını temsil eder. günümüzde, birçok brütalist yapının korunması ve kültürel miras olarak kabul edilmesi için çaba harcanmaktadır.
